Chronocentrisme is het fenomeen dat elk generatie de neiging heeft om de gebeurtenissen en problemen van de eigen tijd als iets uitzonderlijks of unieks te beschouwen. We zouden meer crises beleven dan ooit, het weer is extremer dan ooit, innovatie ging nog nooit zo snel, de oorlogsdreiging is groter dan ooit, we zijn nog nooit zo gelukkig geweest, we leven extreem ongezond, we zijn rijker dan ooit, klimaatverandering bedreigt ons bestaan… Ik heb helemaal niets met deze superlatieven, die allemaal heel toevallig tijdens mijn leven zouden plaatsvinden. Het feit dat ik ze zelf voor het eerst meemaak maakt ze allerminst bijzonder of extreem in de wereldgeschiedenis.

Ik heb vooral niets met alle klimaatrampspoed die ons te wachten zou staan. Het aantal weergerelateerde doden is in de afgelopen honderd jaar met 98 procent gedaald. Industrieën en auto’s zijn veel schoner dan voorheen. Huizen worden steeds beter geïsoleerd. We weten steeds meer van waterhuishouding en dijkbouw… We zijn als mensheid voortdurend onderweg, en proberen met vallen en opstaan ons leven stapje voor stapje beter te maken. Het is nooit anders geweest. Onze tijd is niet belangrijker of minder belangrijk dan de tijden voor of na ons. Wijzelf zijn niet belangrijker, beter, slechter, slimmer of dommer dan onze ouders of kinderen. Wij leven net als zij in de “tussentijd”.

Dat ontslaat ons zeker niet van de verantwoordelijkheid om te minderen met vervuiling, fossiele brandstoffen en CO2-uitstoot. Wij kunnen in deze tussentijd wel degelijk goede dingen doen voor de natuur en de mensen die na ons komen. Ook dat is nooit anders geweest. Het helpt mij daarbij om de gedachte af te leggen dat wijzelf en onze tijd belangrijker zouden zijn dan alles en iedereen voor en na ons. Ik ervaar chronocentrisme als een ijdel en verlammend fenomeen dat ik bewust uit mijn gedachten probeer te houden. Dat lukt niet altijd, maar het bewustzijn helpt al.