Klimaatscepsis heeft het gelukkig niet gewonnen bij de Europese verkiezingen. Maar de kritiek op het energiebeleid is niet weg, en dat is ook goed. Het is zonneklaar dat we serieus moeten minderen met fossiele brandstoffen. Maar er worden hoteldebotel nog te veel dingen gedaan die weinig helpen, en te weinig dingen gedaan die veel helpen. Laten we het kritische debat daarover levend houden in Nederland en in Europa.

Het is van groot belang dat de politiek het primaat houdt in dat debat. De Hoge Raad gaat daar komend najaar een belangrijke uitspraak over doen in de Urgenda-zaak. De nederlaag van de staat in die zaak trekt internationaal veel aandacht, en is onderwerp van discussies over staatsrecht en trias politica. Ik hoop dat de Hoge Raad het Urgenda-vonnis vernietigt, en de overheid weer in staat stelt om politiek afgewogen energiebeleid te voeren.

Laten we ons in Nederland gelukkig prijzen met onze coalitiecultuur, en niet zoals UK en US vervallen in polarisatie. Zaken van nationaal belang zoals energiebeleid dienen niet in de rechtbank beslist te worden, maar in het pluriforme publieke debat. Daarin wegen gezond verstand en wetenschappelijke argumenten wat mij betreft zwaarder dan politieke ideologieën en economische belangen.

In 2015 hebben de Verenigde Naties de 17 Sustainable Development Goals (SDG) gelanceerd. De kracht van dit programma is de holistische benadering. Naast duurzame energie en klimaatdoelstellingen worden ook andere essentiële aspecten van natuur en mens benoemd. Dat is belangrijk, omdat de dingen met elkaar samenhangen en niet effectief als losstaande thema’s kunnen worden aangepakt.

Tijdens het jaarcongres van de Vereniging Hogescholen op 9 mei is SDGs on Stage gelanceerd, een platform voor kennisdeling en stageplaatsen gericht op de SDG’s. Daarmee worden de 17 Duurzame Ontwikkelingsdoelen praktisch toegankelijk gemaakt voor studenten, bedrijven, overheden en onderwijsinstellingen. Zo kunnen stage-zoekenden en stage-aanbieders elkaar vinden, en worden ambities vertaald naar concrete actie.

De sleutel tot verduurzaming en CO2-reductie ligt bij elk van ons. Zolang we blijven roepen wat anderen moeten gaan doen komen we niet verder. Ons eigen gedrag maakt het verschil. Daarom is het zo belangrijk dat studenten van nu hier concreet mee aan de slag kunnen, want zij zijn de professionals van straks die in toenemende mate gaan bepalen hoe onze samenleving eruit zal zien.

Team Rembrandts, het robotteam van Fontys Hogescholen, Heerbeeck en Zwijsen College, is wereldkampioen geworden in Detroit! Een fantastisch resultaat van ambitieuze leerlingen en studenten, en goed nieuws voor de ontwikkeling van duurzame technologie in Nederland. Innovatieve robotica, sensortechnologie en software bieden grote mogelijkheden voor energiebesparing en verduurzaming, bijvoorbeeld in het wegverkeer en de industrie.

Team Rembrandts treedt in de voetsporen van de Solar Teams van Delft, Eindhoven en Twente, die al jaren furore maken met hun grensverleggende zonneauto’s. Het succes van Nederlandse studenten in internationale technologiecompetities oogst wereldwijd bewondering, en belooft veel voor de toekomst. Het is aan onze onderwijsinstellingen, bedrijven en politici om al die getalenteerde koplopers de ruimte te geven voor ontplooiing.

Tata Steel in IJmuiden is koploper in minimum CO2-uitstoot per kilo staal. Onze nieuwe kolencentrales zijn koploper in minimum CO2-uitstoot per kiloWattuur. Laten we als klein land koploper zijn in technologische, economische en sociale innovatie op het gebied van energietransitie en circulariteit. Laten we meer investeren in kennis en educatie. Daar profiteren milieu en mensen wereldwijd van.

Amsterdam gaat zijn uitlaatgassen naar elders exporteren. Dat is wat de hoofdstad doet door benzine- en dieselvoertuigen te weren. Groene stroom zal tot ver na 2030 schaars blijven, dus elke extra elektrische auto betekent extra fossiel opgewekte stroom. Stroom uit een overgebleven kolencentrale, of anders uit een nieuwe aardgascentrale. Ik vind het ronduit misleidend om elektrische auto’s ‘uitstootvrij’ of ‘emissieloos’ te noemen.

CO2 en fijnstof kennen geen grenzen. Het is zinloos om daarvoor beleid te maken langs gemeente- of landsgrenzen. Als Amsterdam werkelijk iets wil doen tegen luchtvervuiling laat het dan investeren in groene golven en intelligente verkeerscirculatiesystemen. Auto’s die niet om de haverklap hoeven te remmen en op te trekken produceren vele malen minder CO2, fijnstof, roet en rubberdeeltjes.

De volgende stap kan dan zijn om personenauto’s met meer dan 100 pk te weren. Daar worden mensen met wat minder geld tenminste niet door benadeeld, en het is een mooie aanzet voor een EU-wijd terugdringen van de energieverspillende paardenkrachten die auto’s nu nog mogen hebben. Met de helft van het vermogen, en dus de helft van de uitstoot, rijd je veiliger en nog steeds comfortabel 120.