Demissionair minister en D66-leider Rob Jetten is echt de weg kwijt. Hij wil aanbodgestuurd elektriciteitsverbruik afdwingen, met stroomstoplichten in alle bedrijven. ‘De uitbreiding van de elektriciteitsnetten kan het tempo van de energietransitie niet bijhouden’, schrijft hij aan de Tweede Kamer. Dat is een schandalige verdraaiing van de feiten. Ons nationale stroomverbruik is al meer dan tien jaar stabiel rond 120 miljard kilowattuur per jaar. Jetten wilde ruim vier jaar geleden als kamerlid sluiting van stabiele kolencentrales, in ruil voor meer variabele wind- en zonnestroom. Hij wist dus toen al dat de huidige netcongestie in aantocht was, maar hij heeft daar als fractievoorzitter en vervolgens als klimaatminister niets aan gedaan.

Stroomstoplichten in bedrijven is een onzinnig idee van politici die geen flauw benul hebben van de consequenties. Weet de minister niet dat veel industriële installaties helemaal niet periodiek kunnen worden uitgeschakeld? Weet de minister niet dat dat miljoenenschade aan die installaties en zelfs levensgevaarlijke situaties kan opleveren? Eerst moeten we verplicht elektrificeren, maar straks moeten we in de kou en het donker zitten vanwege stroomtekorten. Nederland is een van de rijkste landen ter wereld, maar Rob Jetten wil terug naar middeleeuwse toestanden om iets wat we al tien jaar kunnen zien aankomen.

In mijn nieuwe boek Kies Wijzer dat komende week uitkomt, beschrijf ik de oorzaken, gevolgen en mogelijke oplossingen van netcongestie. Ik sta tevens stil bij de voor- en nadelen van kolencentrales, van elektrificatie van mobiliteit, verwarming en industrie, en van alle andere energieopties. Dat gebruik ik vervolgens om politieke partijprogramma’s te analyseren op zinnig en onzinnig energie- en klimaatbeleid. Kies Wijzer kan al besteld worden op https://www.blauwburgwal.nl/product/kies-wijzer-klimaat/

De kosten van zeewindmolenbouw zullen in de komende decennia met 40 miljard euro stijgen ten opzichte van eerdere ramingen. Onze kilowattuurprijs stijgt daardoor met 4 cent, dat is ruim 10 procent van huidige variabele tarieven. Dat lijkt te overzien, maar dat is het niet. Alles wijst erop dat ook deze raming binnen enkele jaren naar boven moet worden bijgesteld, en dat dit vervolgens elke paar jaar zal gebeuren. De drijfveer daarvoor is toenemende grondstofschaarste en toenemende onderhoudskosten.

Minister Jetten schrijft aan de Tweede Kamer dat hogere rentes op financieringen de belangrijkste oorzaak zijn, maar dat is hooguit tijdelijk. Toenemende grondstofschaarste en -prijzen zijn daarentegen een lineair doorgaand proces. Windmolenbouwers in de VS en Europa, waaronder Vattenfall, trekken zich terug uit openbare aanbestedingen. Het Deense Orsted heeft in de afgelopen twee jaar meer dan 70 procent van zijn beurswaarde verloren. Siemens Energy Group verwacht dit jaar 4,5 miljard euro verlies.

In mijn nieuwe boek Kies Wijzer, dat begin november uitkomt, beschouw ik het heilloze beleid van steeds meer windmolens in natuurgebied de Noordzee. Dat beleid wordt niet alleen onbetaalbaar, maar veroorzaakt ook deels bekende en deels onbekende schade aan vissen, vogels, zeezoogdieren en schaaldieren. Ik analyseer tevens alle overige energieopties met hun voor- en nadelen, en analyseer op basis daarvan de partijprogramma’s voor de Kamerverkiezingen op 22 november. Lezers van deze nieuwsbrief kunnen nu al bestellen:
https://www.blauwburgwal.nl/product/kies-wijzer-klimaat/

De vraag naar elektrische auto’s loopt terug. Ik vind dat in tegenstelling tot staatssecretaris Heijen goed nieuws. Meer elektrische auto’s veroorzaken meer netcongestie en meer milieuschade door batterijproductie en -afval. Bovendien besparen ze weinig CO2, want groene stroom is dermate schaars, variabel en onvoorspelbaar dat elektrische auto’s hoofdzakelijk op extra fossiele stroom rijden. Fossiele centrales zijn immers de enige stabiele elektriciteitsopwekkers die naar believen kunnen opschalen bij toenemende afname van steeds meer elektrische auto’s.

Staatssecretaris Heijnen is daarentegen geschrokken van de teruglopende vraag. Zij heeft daarom helaas besloten om de subsidie voor nieuwe elektrische auto’s volgend jaar te handhaven op 2950 euro, in plaats van die volgens plan af te bouwen naar 2550 euro. U en ik betalen dat via belastingheffing, zeker nu de staatsfinanciën niet langer tot in de hemel reiken. Dat geld kan niet naar zorg of onderwijs, maar verdwijnt als extra winstmarge bij autofabrikanten. Laten we daar niet naïef over zijn.

In mijn nieuwe boek dat eind oktober uitkomt analyseer ik de voor- en nadelen van elektrisch rijden, en van alle andere energieopties. Daarbij komt aan bod dat elektriciteit, net als waterstof, geen energiebron is maar een door mensen gemaakte energiedrager. Daarvoor is energie nodig uit energiebronnen (fossiel, kernenergie, biomassa, wind, zon), waarvan een aanzienlijk deel verloren gaat in het maakproces en de distributie van de energiedrager.

Dagblad Trouw beloont met een eerste plaats in hun duurzaamheidstop-100 gevaarlijke luchthaveninbraken en snelwegblokkades, vandalistische kunstbekladding en intimidatie van bedrijven. Ik zal het wel niet begrijpen, maar het op dergelijke wijze opdringen van je eisen aan miljoenen mensen verdient geen beloning. Juryvoorzitter Klaske Kruk legt omfloerst uit dat Extinction Rebellion ‘een geluid vertegenwoordigt waar 80% van Nederland zich zorgen over maakt’.

Ik heb geen idee wat deze suggestieve toelichting betekent. Ik maak mij druk om de energietransitie, net als wellicht 80% van Nederland. Ik herken mij echter totaal niet in het geluid, de eisen en de methodes van Extinction Rebellion. Hun eisen deugen niet, heiligen al helemaal niet hun middelen, en vertegenwoordigen op geen enkele wijze mijn geluid. Deze beloning van Trouw nodigt uit tot meer vandalistische en gevaarlijke wetsovertredingen, door allerlei actiegroepen met allerlei eisen en idealen. Journalisten bepalen niet wat wel en niet geoorloofd of gerechtvaardigd is, dat doen de democratisch gekozen wetgever en onafhankelijke rechter.

In mijn nieuwe boek dat eind oktober uitkomt neem ik bewust afstand van gepolariseerde meningen en methodes in het energie- en klimaatdebat. Er is geen enkele energieoptie met alleen maar voordelen of alleen maar nadelen. Verstandige keuzes en beleid vergen juist genuanceerde afwegingen op basis van gedegen inhoudelijke analyses. Dat is om te beginnen belangrijk voor de komende Kamerverkiezingen.

Vliegtuigbouwkundig ingenieur Bert Weteringe beschrijft in zijn nieuwe boek Windhandel waarom windmolens geen vervanging kunnen zijn voor fossiele brandstoffen. Ze zijn schadelijk voor hun omgeving, en de kunststof wieken bevatten giftig Bisphenol-A (BPA). Dat komt via slijtage van de wieken in het milieu terecht. Hiervoor bestaan geen normen en regels, terwijl Europa BPA wel in toenemende mate weert uit verpakkingsmaterialen en plastic gebruiksvoorwerpen. De 5 tot 15 ton wegende wieken zijn ook nauwelijks recyclebaar, en worden hoofdzakelijk verbrand of gestort.

Windenergie is volgens Weteringe tien keer zo duur als fossiele energie. De commerciële verliezen worden aangevuld met miljardensubsidies, maar toch is een groot windmolenbedrijf als Siemens Gamesa inmiddels in financiële problemen. Het Financieele Dagblad meldde in september dat beleggers worden afgeschrikt door de oplopende bouw- en onderhoudskosten, en dat een grote aanbesteding voor wind op zee in het Verenigd Koninkrijk was geflopt. Als een windmolenbouwer verliezen lijdt en uit de markt verdwijnt is er niemand om de na 25 jaar versleten windmolens op te ruimen.

Ik schrijf ook een nieuw boek over duurzame energie, mijn derde. Het komt eind oktober uit, mede naar aanleiding van de Tweede Kamerverkiezingen in november. Ik beschrijf daarin de voor- en nadelen van windmolens en van alle andere energieopties. Op basis daarvan duid ik de zin en onzin in de verkiezingsprogramma’s van de twaalf grootste partijen op energie- en klimaatbeleid. Nadere details over dit boek volgen in de loop van deze maand.

De energietransitie zou ‘onhaalbaar’ zijn door gebrek aan personeel. Mijn eerste gedachte is wat daar raar aan is. Sinds wanneer denken we dat alles wat een zittend kabinet over 10 jaar wil bereiken ook altijd uitvoerbaar is? Dat lijkt me misplaatst maakbaarheidsdenken. Een ambitieuze regering, onderneming of instelling wil altijd meer dan er kan, en een tekort aan arbeidskrachten is eigenlijk goed nieuws. Het omgekeerde, een overschot aan arbeidskrachten, is in elk geval slecht nieuws.

Er zou een ‘aanvalsplan’ moeten komen voor ‘groene en digitale banen’. Wat een onzin! Brainport Eindhoven kampt al meer dan tien jaar met een tekort aan technici, en zolang onze hightech industrie zo fantastisch gaat zal dat niet veranderen. Dat verandert pas als het slecht gaat met die industrie, zoals in 2009. Als dat zogenaamde aanvalsplan voor groene en digitale banen slaagt, zal dat schaarse technici wegtrekken bij de industrie. Het zal ook mensen wegtrekken bij defensie, politie, onderwijs, openbaar vervoer en zorg.

Al die arbeidsmarkten kampen met tekorten, en zijn ook deels communicerende vaten. Onze geschoolde beroepsbevolking groeit niet, dus wat de ene sector binnenhaalt gaat zomaar ten koste van een andere. Ik hoop en verwacht dat een nieuwe regering niet steeds maar nieuwe klimaatambities lanceert en roept dat de energietransitie sneller moet, maar in plaats daarvan kritisch kijkt naar de uitvoerbaarheid van bestaand beleid.

De Duitse minister van klimaat Robert Habeck probeert iets uit te leggen dat niet uit te leggen valt. Windmolens bij de bruinkoolmijnen van Garzweiler-Lützerath (ten oosten van Roermond) worden neergehaald om meer bruinkool te kunnen winnen. Habeck is vicekanselier namens Die Grünen, de partij die afgelopen april de zo lang gekoesterde Atomausstieg vierde. Het feit dat een Duitsland zonder kernenergie meer CO2 van de smerigste aller fossiele brandstoffen uitstoot is kennelijk van ondergeschikt belang.

Habeck en Die Grünen wisten in april ook al dat dit ging gebeuren. Ze zijn kennelijk niet geïnteresseerd in CO2, klimaatopwarming en luchtvervuiling. Ze blijken alleen geïnteresseerd in het verheven ideaal waaruit ze ooit zijn ontstaan: Een wereld zonder kernwapens (dat snap ik) en ‘dus’ zonder kernenergie (dat snap ik niet). Dat verheven ideaal blijkt na 40 jaar tot een dogma te zijn verworden dat zelfs verhoogde bruinkoolstook en CO2-emissies rechtvaardigt. Deze idiotie vertelt ons dat dogmatisch zwart-wit denken tot absurde resultaten kan leiden, en de antithese is van weldoordacht en effectief energie- en klimaatbeleid.

Laten we lering trekken uit de waanzin waaraan onze geachte oosterburen ten prooi zijn gevallen. Wij zijn in Nederland ook niet vrij van halsstarrige zwart-wit klimaatdogmatiek. De kersverse leider van GroenLinks-PvdA zweert nog steeds bij biomassa=goed en kernenergie=fout. Minister Jetten blijft maar biomassa-subsidies verstrekken, en dralen met twee nieuwe kerncentrales. De feiten en wetenschappelijke inzichten vertellen ons toch echt het tegenovergestelde.

Berichten over 4 juli als de warmste wereldwijde dag ooit blijken onwaar. Berichten op 13 juli over hitterecords van 48 graden op Sicilië en Sardinië blijken onwaar. De claim van de warmste dag ooit blijkt ‘onofficieel’ afkomstig te zijn van een verouderd computerprogramma, en niet iets dat werkelijk gemeten is. De officiële National Oceanic and Atmospheric Administration (NOAA) in Amerika heeft zich op 6 juli gedistantieerd van deze claim.

De claim van het hitterecord van 48 graden blijkt een verwachting te zijn van de Europese ruimtevaartorganisatie ESA, en dus ook geen meting. Bovendien refereerde de ESA naar oppervlaktetemperaturen. Standaard temperatuurmetingen worden echter op 2 meter boven de grond gedaan, waar de temperaturen overdag lager zijn dan aan het aardoppervlak. Op Sicilië werd het op 2 meter hoogte 39 graden, ver onder het record van 44,4 graden uit 1988. Het Europese hitterecord uit 1977 van 47 graden in Athene is in de verste verte niet benaderd.

Waarom publiceren journalisten en redacties, die zeer bedreven zijn in bronverificatie, kritiekloos alarmistische nonsens? En waarom horen we niets over het onderscheid tussen verwachtingen, berekeningen en metingen, over de distantiëring van de NOAA, en over het verschil tussen lucht- en oppervlakte-temperatuur? We hebben ook niets vernomen over kouderecords deze zomer, in Finland, Siberië, Amerika, Australië, Argentinië en Antarctica. Bij deze, alsnog.
https://apnews.com/article/global-heat-record-hottest-climate-change-july-483fc8e2a286062773692db1a37efe23  https://climaterealism.com/2023/07/no-the-earth-did-not-have-an-unprecedented-and-terrifying-all-time-high-temperature-on-july-4th/  https://tkp.at/2023/07/24/europaeische-raumagentur-foerdert-klimapanik-mit-falschen-temperaturzahlen/  https://deanderekrant.nl/nieuws/media-verspreiden-desinformatie-over-klimaat-2023-07-28  https://www.abc.net.au/news/2023-07-04/cold-and-rainy-june-weather-records-broken-across-southern-wa/102556018  https://www.nytimes.com/1891/06/19/archives/a-great-drop-in-temperature-yesterday-the-coldest-june-day-on.html https://yle.fi/a/74-20034681  https://electroverse.info/record-cold-argentina-sierra-500-of-average-series-of-cmes-inbound/?utm_content=cmp-true  https://electroverse.info/record-cold-siberia-antarctica-80-5c-swings-between-extremes-s-america/

Het aantal slachtoffers door uitzonderlijk weer is in de afgelopen honderd jaar met 98 procent gedaald! In 1920 vielen er bijna 500.000 doden, in 2022 betreurden we 11.000 doden. Elke dode is er een te veel, en we vernemen vreselijke berichten over bosbranden in Zuid-Europa, Amerika en Australië. Nochtans vind ik 98 procent daling in 100 jaar een spectaculair succes, temeer daar het aantal mensen op aarde in die periode is verviervoudigd van 2 naar 8 miljard.

Verder blijkt het aantal Atlantische stormen en orkanen in de afgelopen honderd jaar niet te zijn toegenomen. We krijgen steeds meer nieuws over ‘extreem’ weer, maar altijd zonder duiding van wat er precies extreem is in relatie tot de afgelopen honderd jaar. ‘Extreem’ lijkt steeds meer een synoniem te worden van ‘onwelkom’, ‘ongewoon’ of ‘uitzonderlijk’. Science en Nature hebben gepubliceerd dat de hoeveelheid afgebrand bos in de afgelopen 25 jaar wereldwijd flink is afgenomen. Dat is een heel ander bericht dan de alarmistische journalistiek die nooit positief klimaatnieuws brengt, en geen wetenschappelijk onderbouwde lange-termijn context verschaft bij berichten over ‘extreem’ weer.

Ik ben de laatste om natuurrampen te bagatelliseren. Ik realiseer me wel dat we er via (sociale) media steeds selectiever en sneller over horen, en dat we er door toenemende bevolkingsconcentraties kwetsbaarder voor worden. Desondanks hebben we het aantal mondiale slachtoffers van weergerelateerd natuurgeweld in honderd jaar met een factor 50 weten te reduceren. Nederland vervult daar als wereldwijd erkende watermanagement-specialist vast een prominente rol in.