Er zijn twintig keer zoveel terrasverwarmers verkocht als normaal. Black Friday reclames spatten van het scherm. Het vliegt mij aan, zoveel verspilling van energie en grondstoffen. Laten we toch onze consumptie en CO2-uitstoot gaan halveren. In mijn nieuwe boek De Groene Kans dat ik vandaag presenteer, staat uitgebreid hoe je dat kunt doen.

De Kennismakerij in de LocHal in Tilburg is de ideale plek voor mijn boekpresentatie. Samen maken we kennis, en de 88 jaar oude LocHal staat model voor het lang blijven gebruiken van bestaande spullen. Dat is één van de duurzaamste dingen die we kunnen doen, want alles wat niet gemaakt hoeft te worden bespaart gigantisch in de industrie- en transportketen.

De gastvrijheid in Tilburg is hartverwarmend. We zijn uiteraard met minder dan 30 personen, maar gelukkig maakt Mons Broeksteeg van Mons Records professionele opnames voor op YouTube. Intussen staat er al een vraaggesprek over https://www.gemeentennl.nl/ruimte/van-groene-illusie-naar-groene-kans-met-burgers/ . Ik hoop dat u evenveel genoegen beleeft aan het lezen ervan als ik deed bij het schrijven.

Joe Biden wil de VS op de eerste dag van zijn presidentschap terugbrengen in het klimaatakkoord. Dat is goed voor de wereld en voor het klimaatakkoord, want zonder het land met het hoogste energieverbruik hadden we feitelijk geen klimaatakkoord. Ik hoop dan wel dat Biden niet klakkeloos alles in het huidige beleid volgt, maar ons meeneemt naar een hoger niveau van energie en CO2 besparen: Kritisch onderzoeken wat echt bespaart en daarop focusseren.

Dat deed Arjen Lubach op 8 november al, met zijn betoog dat huizen isoleren veel effectiever en goedkoper is dan ze van het gas afhalen. Dat betoog is bekritiseerd omdat het te simpel zou zijn en voorbij zou gaan aan allerlei details. Dat maakt het echter in mijn ogen juist sterk. Dit is een simpel verhaal, dat vaak nodeloos ingewikkeld wordt gemaakt. Energie besparen zou in elk aspect van ons energiebeleid de hoogste prioriteit moeten krijgen.

Frans Timmermans noemt het belang van huisisolatie nu ook als voorbeeld om ‘klimaatwanhopers’ mee te krijgen. Die baren hem bij de Europese Green Deal meer zorgen dan ‘klimaatontkenners’. Die Green Deal van 1000 miljard euro moet dan wel bij alles energiebesparing op één gaan zetten. Om te beginnen met 100 km/u als maximum snelheid, en 1 liter per 50 km of 1 kWu per 15 km als verbruiksnorm voor alle auto’s in de EU.

Minister Wiebes zou de 11,4 miljard euro subsidie voor biomassacentrales moeten herbestemmen naar echt duurzame bronnen, en naar besparing zoals huisisolatie. Dat zegt Fenna Swart van het comité Schone Lucht. Een goed voorbeeld van energie en CO2 besparen op het vijfde en hoogste niveau: Niet zomaar het officiële beleid volgen, maar kritisch onderzoeken wat werkelijk CO2 bespaart en je daarop richten.

Het kan goed zijn dat de minister inmiddels wel beseft dat Swart gelijk heeft. Het blijkt alleen lastig om bestaand beleid met gevestigde belangen om te buigen. Dat mag echter geen reden zijn om zoveel geld voor verduurzaming te blijven steken in iets dat zo slecht is voor milieu en klimaat: Het kappen en verbranden van bomen, in een land dat zo weinig bos heeft, en in een wereld waarin de tropische regenwouden maar blijven slinken.

Onlangs besprak ik in de KennisMakerijRevue in Tilburg en bij Bas Luiting voor Radio Circulair onze belangrijkste groene kans: Veel minder energie verspillen. Betere isolatie, lichtere automotoren, rustiger rijden, minder vlees eten, langer met bestaande spullen doen, en nog veel meer. Het blijkt alleen lastig om bestaande leefwijzes om te buigen. Dat mag echter geen reden zijn om zoveel energie te blijven verspillen als we nu doen.
https://www.youtube.com/watch?v=X4iHZl28gdg https://www.mixcloud.com/RARARADIO_EHV/radio-circulair-rararadio-05-11-2020/

Dat is het gevolg van de afname van consumptie, productie en transport in 2020. Het wegtransport heeft met 40 procent het grootste aandeel in de CO2-reductie. Dat is bijna 4 procentpunt van het wereldtotaal. Natuurlijk willen we niet dat de huidige omstandigheden aanhouden, maar we kunnen wel serieus nagaan hoe we die CO2-reductie op lange termijn kunnen vasthouden.

Wegtransport en personenauto’s zijn samen goed voor 20 procent van het wereldwijde energieverbruik en de CO2-uitstoot. Als we het aantal wegtransportkilometers met een kwart verminderen, en de hoeveelheid energie per gereden autokilometer ook, dan daalt die 20 procent wereldaandeel naar 15 procent. Dat is 5 procentpunt winst, meer dan de CO2-reductie door corona. En die 5 procentpunt winst kunnen we structureel vasthouden, door meer local-for-local te gaan consumeren en produceren, logistieke ketens te verkorten, en nooit meer harder te rijden dan 100. Ook niet ’s avonds.

Laten we deze enorme groene kans nu grijpen! Wij allemaal kunnen rustiger rijden en ons aan de snelheid houden. Bedrijven kunnen hun logistieke ketens verkorten. Overheden kunnen de maximumsnelheid overal en altijd terugbrengen naar 100, en deze ook streng handhaven. Dat kost geen geld, niemand wordt er minder van, en het geeft veel sneller en meer CO2-reductie dan elektrificatie van wegverkeer.