Het Nederlandse stroomnetwerk loopt risico op instabiliteit na 2030, aldus netbeheerder Tennet. De betrouwbaarheidsnorm van maximaal 4 uur uitval per jaar zal oplopen tot 14 uur. De voornaamste oorzaak van het dreigende tekort is de afname van kolen- en gascentrales, die momenteel zorgen voor een stabiele stroomvoorziening. Deze centrales mogen vanwege klimaatafspraken steeds minder draaien. De energieproductie uit zon en wind is niet voldoende om dit gat op te vangen. “Hiermee wordt het elektriciteitssysteem in toenemende mate afhankelijk van het weer”, vertelt bestuurslid Maarten Abbenhuis van Tennet. Ik vind het onvoorstelbaar om dit te moeten vernemen in het kleine superrijke Nederland.

Het gaat hier om een essentiële basisvoorziening, een primaire taak van onze overheid, ‘de energiedrager van de toekomst’ aldus diezelfde overheid. 14 uur per jaar stroomuitval kan leiden tot grote economische schade, stilstaande bedrijven, geen OV en elektrische auto’s, niet werkende verkeers-, brand-, alarm- en defensiesystemen, doden en gewonden, stilvallende ziekenhuizen, koude woningen, uitgevallen datacenters-internet-telefonie, stilstaande liften vol mensen, uitgevallen koelinstallaties vol bedorven voedsel en medicijnen. Hoe kan ons dit te wachten staan in een met klimaatmiljarden smijtend landje? De vrijblijvende oproep van minister Jetten voor ‘meer aanbodgestuurd stroomverbruik’ getuigt van een volstrekt gebrek aan realiteitszin en verantwoordelijkheidsbesef.

Op 27 mei spreek ik over deze en andere aberraties van de huidige energietransitie, bij De Vierde Golf in Utrecht. De Vierde Golf voert een campagne voor depolarisatie, met zeggenschap en zelfbeschikking in een gedeelde wereld. Ik ben vereerd met een uitnodiging om hieraan bij te dragen, met een presentatie over energiebesparing als het ondergeschoven kind van de huidige energietransitie. Daarbij gaan we in debat over de vraag hoe we meer aandacht, draagvlak en actie voor energiebesparing kunnen organiseren.