“Ik proost op het goede nieuws bij de klimaattop COP-28 in Dubai”, zei Linda na afloop van de bridgeavond aan de bar http://leolinda-bridge.eu/index.php?language=NL. “Overstromingen eisen wereldwijd steeds minder slachtoffers, vanwege steeds betere beschermingstechnieken en waarschuwingssystemen. Dat is des te opmerkelijker omdat de wereldbevolking in de afgelopen 50 jaar is verdubbeld en steeds meer mensen in delta’s wonen, aldus professor Bas Jonkman.” “Ja”, zei Leo van zijn biertje nippend, “en ik las dat bomen en planten aan het eind van deze eeuw waarschijnlijk 20 procent meer CO2 uit de lucht halen dan waar klimaatmodellen tot nu toe vanuit gingen. Dat betekent niet alleen meer groen op aarde, maar ook een minder snel opwarmende wereld.”

“De ijsbeer blaakt van gezondheid, past zich goed aan, en is in de afgelopen 60 jaar drie maal zo talrijk geworden”, glimlachte Linda terwijl ze genietend van haar wijn proefde. “En India , inmiddels het grootste land qua inwoners, heeft ondanks hitte en droogte recordoogsten van voedsel gerealiseerd. Dat is mede te danken aan verbeterde irrigatie en klimaatbestendige gewassen.” “Dat is slim!” beaamde Leo. “En zag op X dat de voorspelde klimaatopwarming voor het eind van deze eeuw wel 1,5 graad lager is dan tien jaar geleden werd gedacht. De ergste rampscenario’s zijn uit beeld, erkent ook Greenpeace. Stichting Clintel acht met wetenschappelijke onderbouwing de huidige scenario’s eveneens te pessimistisch.”

“Het is warmer geworden in de afgelopen 50 jaar, maar natuur en mens blijken zich goed aan te passen”, viel Gert bij terwijl hij aanschoof aan de bar. “Dat is goed nieuws. Een eventuele apocalyps lijkt te zijn afgewend, las ik in het AD.” “Ik heb niks met voorspellingen over een aanstaande ondergang. Die zijn nog nooit zijn uitgekomen”, grijnsde Gertrude het glas heffend. “Laten we vertrouwen hebben in natuur en mens, en in 2024 meer goed nieuws gaan verkondigen!” https://www.blauwburgwal.nl/product/kies-wijzer-klimaat/

“Ze willen dat we in 2030 drie keer zo talrijk worden”, bromde de windmolen tegen de zonnepanelen onder hem. “Dat hebben 116 regeringsleiders tijdens de IPCC-klimaattop in Dubai verklaard”. “Echt waar?”, reflecteerden de zonnepanelen. “Maar er groeit nu al niks onder ons”. “Tja”, draaide de windmolen door, “en mijn bovenkamer tolt van alle protesten tegen mijn lawaai en slagschaduw. Ik heb al meer dan 200.000 soortgenoten in de wereld, dus dan moeten er nog eens 400.000 bijkomen.” “Wij zijn al met meer dan 5 miljard”, glommen de zonnepanelen, “dus van ons komen er dan nog ruim 10 miljard bij!”

“Was het interessant in Dubai?”, vroeg Leo terwijl hij Linda van Schiphol ophaalde. “Ja, maar ze willen de komende zeven jaar elke dag 150 windmolens en 4 miljoen zonnepanelen bijbouwen”, riep Linda ongelovig. “70.000 ingevlogen deelnemers van COP-28 waren daar getuige van.” “Wie gaat dat allemaal doen, en waar halen we alle mensen, ruimte en grondstoffen vandaan? Ons rijke Nederlandje kan de komende tien jaar niet eens genoeg hoogspanningsmasten, windmolens en zonnepanelen bijbouwen!” “Geen idee. Rutte bepleitte terecht meer aandacht voor uitvoerbaarheid van bestaande plannen, in plaats van steeds maar nieuwe plannen.”

“Ja”, beaamde Leo terwijl ze bij de bridgeclub aankwamen http://leolinda-bridge.eu/index.php?language=NL . “De uitvoering van het huidige energie- en klimaatbeleid in de wereld is weinig succesvol. Energieverbruik en CO2-uitstoot zijn in de afgelopen 20 jaar gestaag doorgegroeid.” “Politici en beleidsmakers zouden veel meer kennis en betrokkenheid bij uitvoering van hun beleid moeten hebben”, concludeerde Linda. “Met al die over elkaar heen buitelende plannen gaat een energietransitie geen maand en geen mensjaar sneller.”
https://www.blauwburgwal.nl/product/kies-wijzer-klimaat/

“Wat ben jij smerig”, schamperde het ene CO2-molecule tegen het andere, terwijl ze tegelijk uit een vliegtuigmotor kwamen. “Hoezo?”, riep het andere verontwaardigd. “We zijn precies hetzelfde”. “Ja, maar ik ben afkomstig van biobrandstof, en jij van fossiele brandstof”. “Nou en, we zweven nu toch samen in de atmosfeer, en we warmen die dus allebei evenveel op. “Nietes, de overheid heeft bepaald dat ik niet opwarm en jij wel.”

“We zijn op 28 november met Virgin Atlantic van Londen naar New York gevlogen, met de eerste vlucht op 100 procent duurzame biobrandstof”, pochte Leo. “Wauw”, antwoordde Linda … “maar … biobrandstof stoot toch tijdens de vlucht net zoveel CO2 uit als fossiele kerosine?” “Dat klopt, maar biobrandstof wordt hoofdzakelijk gemaakt van levende gewassen, daarom is het duurzaam.” “Maar … hoeveel levende gewassen en landbouwgrond zijn er dan nodig voor zo’n vlucht?” “Dat weet ik niet”, bitste Leo geïrriteerd. “Wees toch niet zo negatief. De overheid zegt toch dat biobrandstof duurzaam en CO2-neutraal is!”

“Ik heb het opgezocht”, zei Linda die avond op de bridgeclub. “Je vlucht naar Amerika vergde 55 duizend liter biobrandstof. Daar is een jaar lang 15 hectare palmolieplantage voor nodig.” “Maar palmolie is niet duurzaam”, protesteerde Leo. “Het kan ook met 60 hectare bemeste en geïrrigeerde koolzaadplantage, of 110 hectare sojaplantage”, verdedigde Linda zich. “Dat gaat allemaal wel ten koste van landbouwgrond en gewassen voor voedselvoorziening in de wereld. Of van oerwoud natuurlijk…”
https://www.blauwburgwal.nl/product/kies-wijzer-klimaat/

We hebben het gelukkig weer achter de rug, Black Friday, inmiddels gretig verlengd tot een gitzwarte week. De Raad voor de Leefomgeving en Infrastructuur adviseert een nieuw kabinet terecht om een eind te maken aan deze gruwelijke verspilling. Black Friday zet aan tot het voortijdig vervangen van spullen die nog lang niet kapot zijn. Dat kan alleen omdat er structureel teveel geproduceerd wordt. Bovendien betekenen megakortingen dat we op andere momenten in het jaar veel teveel betalen.

Elk nieuw product dat gemaakt wordt vergt grondstoffen, energie, transport en verpakking. Daar gaat zelfs meer dan de helft van alle mondiale energie en CO2-uitstoot in om. We kunnen wel roepen dat bedrijven moeten verduurzamen, maar als wij minder kopen en langer met bestaande spullen doen bespaart dat veel meer energie en CO2 dan industrie en transport ooit kunnen bereiken.

In het huidige energie- en klimaatbeleid wordt helaas nauwelijks aandacht besteed aan het verband tussen CO2-uitstoot en consumptiegedrag. Hier ligt een enorme kans voor een nieuwe regering, want minder consumptie leidt direct en kosteloos tot minder energieverbruik en CO2. We kunnen daar zelfs meer mee bereiken dan met alle windmolens en zonnepanelen bij elkaar. In mijn nieuwe boek Kies Wijzer Klimaat leg ik dat in detail uit. https://www.blauwburgwal.nl/product/kies-wijzer-klimaat/

Ik heb in augustus twee keer geweldig klimaatnieuws gebracht. Nooit eerder heb ik zoveel cynische verwijten over me heen gekregen. Kritische stukjes over waterstof en biomassa oogsten allerlei welkome bijval en kritiek, maar goed nieuws over kouderecords en minder bosbranden oogst vooral keiharde afwijzing. Het vertelt mij dat de aangeprate angst voor een klimaatcrisis zo diep zit dat positieve aanwijzingen van het tegendeel niet meer binnenkomen. De klimaatcrisis is daarmee de 21e-eeuwse versie van Dante Alighieri’s inferno geworden.

De middeleeuwse mens geloofde heilig dat je alles moest doen om niet in dat inferno terecht te komen. Nu geloven we veel van Dante’s ijzingwekkende helletocht niet meer, maar we hebben er een indringende eigentijdse versie van gecreëerd. De klimaatmars in Amsterdam is daar een manifestatie van. Bange burgers die niet lijken te beseffen dat hun eigen leefwijze mede bepalend is voor energieverbruik en CO2-uitstoot, wijzen naar alles en iedereen behalve zichzelf om de vurig omarmde klimaatcrisis tegen te houden.

Laat ik niet vervallen in cynisme. Ik begrijp de zorg voor klimaatverandering, en ik deel die. Ik heb echter geen angst, en ik wil niet naar anderen wijzen om mij van mijn zorgen af te helpen. Politici en bedrijven hebben helemaal niet zoveel invloed als wij willen of zij pretenderen. Ze zijn belangrijk, maar alleen wijzelf kunnen met onze leefwijze daadwerkelijk minderen met fossiel en CO2. Mijn nieuwe boek Kies Wijzer Klimaat reikt daarvoor handvatten aan.
https://www.blauwburgwal.nl/product/kies-wijzer-klimaat/

Het Amerikaanse bedrijf Air Products gaat in Rotterdam CO2 van hun waterstofproductie afvangen en ondergronds opslaan. Die waterstof wordt gemaakt van aardgas, en daarbij gaat ruwweg de helft van de energie-inhoud van dat aardgas verloren. Er komt net zoveel CO2 bij vrij als bij rechtstreekse verbranding van het aardgas, maar door de afvang en opslag van die CO2 wordt de geproduceerde waterstof eufemistisch ‘blauw’ genoemd. Het feit dat blauwe waterstof slechts de halve energie-inhoud van het oorspronkelijke aardgas heeft blijft daarbij onvermeld.

De CO2-opslag loopt via ’s lands grootste CO2-opslagproject Porthos. Porthos gaat 15 jaar lang ongeveer 1,5 procent van onze nationale CO2-uitstoot onderzees opslaan, 20 km voor de kust van Scheveningen, onder hoge druk. We weten niet of dit in de toekomst aardbevingen kan veroorzaken. Bovendien vergt die hogedruk-opslag veel extra energie en veroorzaakt zo extra CO2-uitstoot, ongeveer 10 procent van wat er wordt opgeslagen. De overheid subsidieert dit absurde vuil onder het tapijt vegen met miljarden belastingeuro’s, teneinde het project ‘commercieel haalbaar’ te maken aldus Air Products.

In mijn nieuwe boek Kies Wijzer Klimaat leg ik uit waarom waterstof en CO2-opslag ineffectieve en veel te dure schijnbewegingen zijn om CO2-uitstoot te reduceren. Het ziet er indrukwekkend uit, maar het scoort niet. Kies Wijzer Klimaat analyseert alle energieopties in een complete en nog niet eerder verschenen samenhang. Daarmee worden vervolgens het regeringsbeleid en de verkiezingsprogramma’s doorgelicht, en praktische tips voor eigen actie aangereikt. https://www.blauwburgwal.nl/product/kies-wijzer-klimaat/

Zijn we als mensheid helemaal doorgeslagen? Dat vraag ik me af als ik de plannen zie om in de diepzee mijnbouw te gaan plegen naar zeldzame metalen zoals lithium, mangaan, kobalt, nikkel en koper. De diepzee is de enige nog ongerepte natuur, en we weten er vrijwel niets van. Onze honger naar zeldzame metalen is kennelijk zo onverzadigbaar dat we daarvoor letterlijk tot het einde van de aarde willen gaan. Dat is een extreem kostbare en risicovolle attitude, en bovenal compleet zinloos.

Winbare ertsen op land raken op, en dat zal over een onbekend aantal decennia ook met ertsen in de diepzee gebeuren. Als er iets niet duurzaam is, is het steeds meer lithium, mangaan, kobalt, nikkel en koper willen winnen voor steeds meer windmolens, zonnepanelen en elektrische auto’s. We zijn halverwege de vorige eeuw op steeds grotere schaal fossiele brandstoffen in de diepzee gaan winnen. We kennen de risico’s en de uitzichtloosheid van diepzeemijnbouw, en toch willen onverantwoordelijke politici en ondernemers hetzelfde gaan doen met kostbare metalen.

Een energietransitie gebaseerd op zeldzame metalen is lineair, tijdelijk, schadelijk voor de natuur, en daarmee niet duurzaam. Duurzaamheid is veel meer dan alleen CO2-reductie. Milieuschadelijke en mensonterende mijnbouw zijn ook duurzaamheidsaspecten. Ik analyseer deze en andere kenmerken van het huidige energie- en klimaatbeleid van politieke partijen in mijn nieuwe boek Kies Wijzer.
Het is te koop op https://www.blauwburgwal.nl/product/kies-wijzer-klimaat/

Demissionair minister en D66-leider Rob Jetten is echt de weg kwijt. Hij wil aanbodgestuurd elektriciteitsverbruik afdwingen, met stroomstoplichten in alle bedrijven. ‘De uitbreiding van de elektriciteitsnetten kan het tempo van de energietransitie niet bijhouden’, schrijft hij aan de Tweede Kamer. Dat is een schandalige verdraaiing van de feiten. Ons nationale stroomverbruik is al meer dan tien jaar stabiel rond 120 miljard kilowattuur per jaar. Jetten wilde ruim vier jaar geleden als kamerlid sluiting van stabiele kolencentrales, in ruil voor meer variabele wind- en zonnestroom. Hij wist dus toen al dat de huidige netcongestie in aantocht was, maar hij heeft daar als fractievoorzitter en vervolgens als klimaatminister niets aan gedaan.

Stroomstoplichten in bedrijven is een onzinnig idee van politici die geen flauw benul hebben van de consequenties. Weet de minister niet dat veel industriële installaties helemaal niet periodiek kunnen worden uitgeschakeld? Weet de minister niet dat dat miljoenenschade aan die installaties en zelfs levensgevaarlijke situaties kan opleveren? Eerst moeten we verplicht elektrificeren, maar straks moeten we in de kou en het donker zitten vanwege stroomtekorten. Nederland is een van de rijkste landen ter wereld, maar Rob Jetten wil terug naar middeleeuwse toestanden om iets wat we al tien jaar kunnen zien aankomen.

In mijn nieuwe boek Kies Wijzer dat komende week uitkomt, beschrijf ik de oorzaken, gevolgen en mogelijke oplossingen van netcongestie. Ik sta tevens stil bij de voor- en nadelen van kolencentrales, van elektrificatie van mobiliteit, verwarming en industrie, en van alle andere energieopties. Dat gebruik ik vervolgens om politieke partijprogramma’s te analyseren op zinnig en onzinnig energie- en klimaatbeleid. Kies Wijzer kan al besteld worden op https://www.blauwburgwal.nl/product/kies-wijzer-klimaat/

De kosten van zeewindmolenbouw zullen in de komende decennia met 40 miljard euro stijgen ten opzichte van eerdere ramingen. Onze kilowattuurprijs stijgt daardoor met 4 cent, dat is ruim 10 procent van huidige variabele tarieven. Dat lijkt te overzien, maar dat is het niet. Alles wijst erop dat ook deze raming binnen enkele jaren naar boven moet worden bijgesteld, en dat dit vervolgens elke paar jaar zal gebeuren. De drijfveer daarvoor is toenemende grondstofschaarste en toenemende onderhoudskosten.

Minister Jetten schrijft aan de Tweede Kamer dat hogere rentes op financieringen de belangrijkste oorzaak zijn, maar dat is hooguit tijdelijk. Toenemende grondstofschaarste en -prijzen zijn daarentegen een lineair doorgaand proces. Windmolenbouwers in de VS en Europa, waaronder Vattenfall, trekken zich terug uit openbare aanbestedingen. Het Deense Orsted heeft in de afgelopen twee jaar meer dan 70 procent van zijn beurswaarde verloren. Siemens Energy Group verwacht dit jaar 4,5 miljard euro verlies.

In mijn nieuwe boek Kies Wijzer, dat begin november uitkomt, beschouw ik het heilloze beleid van steeds meer windmolens in natuurgebied de Noordzee. Dat beleid wordt niet alleen onbetaalbaar, maar veroorzaakt ook deels bekende en deels onbekende schade aan vissen, vogels, zeezoogdieren en schaaldieren. Ik analyseer tevens alle overige energieopties met hun voor- en nadelen, en analyseer op basis daarvan de partijprogramma’s voor de Kamerverkiezingen op 22 november. Lezers van deze nieuwsbrief kunnen nu al bestellen:
https://www.blauwburgwal.nl/product/kies-wijzer-klimaat/

De vraag naar elektrische auto’s loopt terug. Ik vind dat in tegenstelling tot staatssecretaris Heijen goed nieuws. Meer elektrische auto’s veroorzaken meer netcongestie en meer milieuschade door batterijproductie en -afval. Bovendien besparen ze weinig CO2, want groene stroom is dermate schaars, variabel en onvoorspelbaar dat elektrische auto’s hoofdzakelijk op extra fossiele stroom rijden. Fossiele centrales zijn immers de enige stabiele elektriciteitsopwekkers die naar believen kunnen opschalen bij toenemende afname van steeds meer elektrische auto’s.

Staatssecretaris Heijnen is daarentegen geschrokken van de teruglopende vraag. Zij heeft daarom helaas besloten om de subsidie voor nieuwe elektrische auto’s volgend jaar te handhaven op 2950 euro, in plaats van die volgens plan af te bouwen naar 2550 euro. U en ik betalen dat via belastingheffing, zeker nu de staatsfinanciën niet langer tot in de hemel reiken. Dat geld kan niet naar zorg of onderwijs, maar verdwijnt als extra winstmarge bij autofabrikanten. Laten we daar niet naïef over zijn.

In mijn nieuwe boek dat eind oktober uitkomt analyseer ik de voor- en nadelen van elektrisch rijden, en van alle andere energieopties. Daarbij komt aan bod dat elektriciteit, net als waterstof, geen energiebron is maar een door mensen gemaakte energiedrager. Daarvoor is energie nodig uit energiebronnen (fossiel, kernenergie, biomassa, wind, zon), waarvan een aanzienlijk deel verloren gaat in het maakproces en de distributie van de energiedrager.