Met stip op één staat de afbouw van houtige biomassa naar nul. Eindelijk, eindelijk! Ook heel goed is de inzet op energiebesparing, om te beginnen een langjarig Nationaal Isolatieprogramma voor huizen. De twee nieuwe kerncentrales verdienen de derde podiumplek. Verder ben ik blij met de strenge regels voor zonnepanelen en windmolens op land. Daarmee wordt de milieu- en gezondheidsschade ervan erkend en verminderd. De hybride-warmtepomp krijgt een mooie vijfde plaats, want dat is het begin van het einde van het gasloze dogma.

Ik heb deze top-5 in de afgelopen drie jaar op alle mogelijke manieren beschreven, en ik koester de gedachte dat mijn boeken, nieuwsbrieven, presentaties en interviews eraan hebben bijgedragen. Nog niet alles is opgepakt. De grootste flop is 35 miljard extra subsidies voor grootschalige infrastructuur, waaronder waterstof en CO2-opslag. Veel weggegooid geld, zonder structurele CO2-reductie. Dit wordt nog erger door toepassing van de methodiek van crisis- en herstelwet. Daarmee wordt de democratische controle op de besteding en uitvoering van die 35 miljard verzwakt.

Verder is stimulering van elektrisch rijden mij een gruwel, zonder ambitie om alle soorten auto’s tweemaal zo zuinig te maken. Dat verplaatst vooral CO2 en reduceert nauwelijks. Hetzelfde geldt voor waterstofproductie en -import. Tenslotte zie ik een afnemende aantrekkelijkheid voor industrieën, met ondermijning van onze concurrentiekracht. Straks zijn we op papier het schoonste land in Europa, maar ook het armste. Ik wil geen van beide. Een gezond 2022!

De beoogde 35 miljard kilowattuur jaarlijkse wind- en zonnestroom op land zou voor 2030 al gerealiseerd kunnen worden, aldus het PBL. Dat klinkt optimistisch, en ik heb het even doorgerekend. In 2020 waren we met 17 miljard kilowattuur op de helft. De resterende 18 miljard kilowattuur vergt zo’n 30 miljoen zonnepanelen en 1000 landwindmolens. Daartoe moeten we tot aan 2030 elke week 60.000 zonnepanelen en 2 landwindmolens installeren.

Die 60.000 zonnepanelen bedekken elke week 20 hectare land (28 voetbalvelden). Verder moeten we de stroomoverschotten van winderige zonnige zomerdagen opslaan voor verbruik op bewolkte dagen en luwe nachten. Om dat te kunnen moet de netcapaciteit meervoudig vergroot worden, en grootschalige opslaginfrastructuur worden ontwikkeld en gebouwd. Bij die stroomopslag zal de helft van de opgewekte stroom verloren gaan. We houden van bruto 35 miljard dan netto 25-30 miljard kilowattuur over, dat is 5% van ons totale energieverbruik.

Als we hier in 2030 mee klaar zijn moeten we met eenzelfde tempo van 60.000 panelen en 2 molens per week blijven doorbouwen, ter vervanging van oude. We weten nog niet wat we met die oude molens en panelen moeten doen, ze zijn in elk geval niet recyclebaar. Ik maak me eerlijk gezegd meer zorgen om wat ons na 2030 te wachten staat dan om wat we daarvoor nog allemaal moeten doen. Ik ben benieuwd hoe het nieuwe kabinet dat ziet.

“Elektriciteitscentrales hebben in 2020 meer biomassa verbrand. Daardoor is de CO₂-uitstoot uit de brandstof dat jaar met 16% gestegen ten opzichte van het jaar ervoor… In de periode 2016-2020 is de CO₂-uitstoot door biomassaverbranding in de elektriciteitssector verdrievoudigd, zegt het CBS… Biomassa geldt als een hernieuwbare energiebron en de uitstoot telt daarom niet mee in de totale CO₂-uitstoot van Nederland.”

Dit schrijft het Financieel Dagblad. Leest u het vooral twee keer. Biomassa produceert meer CO₂ dan steenkool, maar die CO₂ “telt niet mee”. Jammer dat het klimaat dat niet beseft, en tegen alle Brusselse regels in meer opwarmt door deze extra biomassa-CO₂. Ik vraag me inmiddels wanhopig af wat er nodig is om dit tot Frans Timmermans en Diederik Samsom te laten doordringen. Milieudefensie, KNAW, Europese wetenschappers, Fenna Swart, hoogleraren Louise Vet en David Smeulders, GroenLinks, SP, D66 en nota bene de eigen PvdA blijken niet genoeg.

Bomen en voedsel verbranden is schadelijk voor mens en milieu. Bomen en voedsel verbranden is ook 60% van onze hernieuwbaar genoemde energie. Het stemt zoals gezegd wanhopig dat het weer is opgenomen in de nieuwe Renewable Energy Directive RED II van de EU. Dat betekent dat we nog jaren vastzitten aan de gesubsidieerde ontbossing in de Baltische staten en Amerika, en dat de feitelijke CO₂-uitstoot blijft stijgen in plaats van dalen.