Ik heb in 212 nieuwsbrieven heel veel reacties, vragen, kritiek en bijval gekregen. Dank daarvoor! Sommige lezers geven aan dat ik wel wat meer groene kans en minder groene illusie kan presenteren. Ik begrijp dat en ik zoek daar ook naar. Ik worstel daarbij met het feit dat fossiel brandstofverbruik en CO2-uitstoot in de wereld nog elk jaar toenemen. Sinds de ondertekening van het Klimaatakkoord van Parijs in 2015 zijn we met inmiddels ruim miljard wereldburgers 5 procent meer CO2 gaan uitstoten.

Ik ben van nature optimistisch, en ik zie heel veel groene kansen. Ik probeer te begrijpen waarom we ze niet pakken, en maar door blijven consumeren, zwerfvuil weggooien, hardrijden en energie verspillen. Ik heb onlangs genoten van Trier, de oudste stad van Duitsland. 2000 jaar teruggaan in de tijd verschaft mij verwondering, inspiratie en inzicht in hoe wij zonder fossiele brandstoffen leefden en werkten met een hoog niveau van beschaving en technologie. Dat helpt mij om heden en toekomst te duiden.

Het leert mij dat wij mensen zonder fossiele brandstoffen kunnen leven – anders waren we hier nooit gekomen – maar dat dat niet kan op de huidige manier. ‘Renewables cannot power THIS society’. Ik verdiep mij in een transitie van antropoceen naar symbioceen zoals Glenn Albrecht die bepleit. En ik sluit mij aan bij Gus Speth, die constateert dat wetenschap en technologie de dilemma’s van natuur en mensheid niet kunnen oplossen. Dat kunnen we alleen zelf.