Ik zou dolgraag zien dat we net als voor 1850 met 1 miljard wereldburgers alles met zon, wind, waterkracht en biomassa (solar flows) konden doen. Zorgvuldig rekenwerk toont helaas aan dat dat niet kan, met 8 (en straks 10) miljard wereldburgers en miljoenen fabrieken, landbouwbedrijven, datacenters, huizen, vliegtuigen, schepen, treinen, bussen, trams, auto’s, wasmachines, koffiezetters, computers en smartphones die 24/7 energie verbruiken. Het is niet mijn voorkeur dat dit niet kan. Het is zeker niet mijn ambitie dat onze huidige samenleving niet houdbaar blijkt zonder fossiele brandstoffen (solar stocks).

Het is wel een onontkoombaar feit, net als dat we geen perpetuum mobile kunnen maken. Als dat ooit duidelijk was is het nu. Zodra we minder gas (Rusland) of benzine (stakingen bij het Franse Total) hebben is het crisis. Burgers zitten in de kou, bakkers gaan failliet en auto’s staan stil. Het lijkt me niet verstandig om onze kop hiervoor in het zand te steken, en te blijven zeggen dat we met meer zonnevelden en windparken (en kerncentrales) uit deze moeilijkheden kunnen komen. Daar kunnen we bij lange na niet genoeg voor bouwen, helemaal niet als de huidige inflatie uitmondt in een recessie, staatskassen leeg raken, rentes stijgen en essentiële schaarse grondstoffen zoals lithium, kobalt en koper nog veel duurder worden.

Geen leuk verhaal, maar zeker ook geen doemverhaal. We verbruiken nu al 25% minder gas. Als de regering dit versterkt met het nationale huisisolatiefonds, en de EU vanaf 2030 een maximum brandstofverbruik van 1 op 40 instelt, besparen we binnen tien jaar op verwarming en automobiliteit al 50% energie en CO2 zonder welzijn en economie op te offeren. Daar is wel visie en lef voor nodig, tegen electorale angsten en machtige energie- en autolobby’s in.