De Romeinen hadden per schip honderden galeislaven nodig, de VOC tientallen zeillieden, en moderne rederijen nog maar enkele bemanningsleden. De stap van spierkracht naar windenergie was groot, en die van windenergie naar fossiele brandstoffen nog veel groter. Elk van deze technologische innovaties bracht enorme winst in termen van welzijn, betrouwbaarheid, veiligheid, snelheid en kosten.

Vandaag de dag is het ondenkbaar dat een containerschip, marineschip of cruiseschip zou zeilen (laat staan geroeid worden). De intrinsieke voordelen van dieselmotoren ten opzichte van windenenergie zijn te overweldigend. Dit geldt evenzeer voor directe windenergie (zeilen op het schip zelf) als voor indirecte (windmolens die batterijen opladen of waterstof produceren). De technologische progressie van het schip als minimaatschappij staat zo model voor onze gehele samenleving.

Er zijn heel goede redenen waarom we zeilen op schepen (en bijvoorbeeld ook windmolens bij gemalen) hebben vervangen door dieselaandrijving. Alleen de omvang en complexiteit van het tuigage van een 17e-eeuwse galjoen illustreren dit al. Laten we niet zomaar denken dat we deze enorme progressie van de mensheid binnen één generatie kunnen terugdraaien zonder verlies van de voordelen ervan.