Anne Grietje Franssen schrijft een boek over de Sami, de inheemse bewoners van noordelijk Noorwegen, Zweden en Finland. Zij vertelt hoe een nieuwe kopermijn bij Kvalsund de natuurlijke trek van rendieren belemmert, en daarmee ook de traditionele leefwijze van de Sami. Die kopermijn is nodig voor onze Europese energietransitie, die mede gebaseerd is op elektrificatie van mobiliteit, verwarming en industrie. Koper is een tamelijk zeldzaam metaal dat heel goed elektriciteit geleidt. Door onze snel groeiende behoefte wordt het in rap tempo schaarser in de aardbodem.

We zijn inmiddels in het ongerepte Noordpoolgebied beland om het in steeds grotere hoeveelheden te kunnen winnen. Dat veroorzaakt enorme vervuiling en schade voor natuur en mens. Windmolens doen dat inmiddels ook, ziet Franssen met eigen ogen. Daar zitten veel koperen kabels in, en ze zwiepen met hun wieken, lawaai en slagschaduwen dier en mens weg uit een uniek natuurgebied. Zelfs Greta Thunberg ageert ertegen. Ik hoor van onze verantwoordelijke politici nooit iets over deze ernstige schade aan natuur en cultuur. Ze zetten met nietsontziende ijver door op steeds meer windmolens, zonnepanelen en alle mijnbouw die daarvoor nodig is.

Ik vind dat onverstandig, en mogelijk vinden onze kinderen het in de toekomst zelfs onverantwoordelijk. De gevestigde orde van nu loopt over van kritiek en excuses over de daden van onze grootouders, en ik houd mezelf maar voor dat dat ons ook ten deel zal vallen. Dat zet aan tot reflectie. Wij doen wellicht nog meer onverantwoordelijke dingen dan onze voorouders, zoals bomen verbranden duurzaam noemen, en ongerept poolgebied kapot graven en vol zetten met windmolens. Zie ook https://www.blauwburgwal.nl/product/kies-wijzer-klimaat/